Een pensioen opbouwen als zzp’er iets voor later? Onverstandig, fix je financiën met deze do’s en dont’s
Waar leef jij straks van als je als zzp'er met pensioen gaat? Dit zijn de do's en dont's voor je pensioenopbouw. Bereid je tijdig voor!
Leg jij als zzp’er geld opzij voor je pensioen? Lekker bezig! Veel zzp’ers schuiven dit namelijk nog voor hun uit. Dit is een belangrijk aandachtspunt, want waar ga je (naast je AOW) van leven als je niet meer hoeft te werken? Wij bereiden je graag voor op de toekomst en bieden je daarom met deze blog wegwijs in de mogelijkheden voor je pensioenopbouw.
Dit artikel in het kort:
De cijfers spreken voor zich: het is hard nodig om zzp’ers aan alle kanten te informeren over de noodzaak van een pensioenopbouw. In 2017 meldde het CBS dat een kwart van de zzp’ers geen pensioen opbouwt. In 2020 bleek uit onderzoek van Deloitte dat slechts tien procent van de freelancers een lijfrente hebben afgesloten voor hun pensioen. De belangrijkste redenen zijn dat zzp’ers het financieel niet op kunnen brengen of ze zijn er nog niet aan toegekomen. Zelf hielden we ook nog op Linkedin een poll met de vraag of zzp’ers hun pensioen goed geregeld hadden. Zie de resultaten hieronder of op LinkedIn!
Dit zijn nu je inkomsten als je met pensioen gaat
Voordat we de diepte in gaan, is het goed om eerst kort stil te staan bij waar je inkomsten uit bestaan als je de pensioenleeftijd hebt bereikt.
- Je ontvangt standaard AOW – Algemene Ouderdomswet. Een basispensioen voor mensen met de AOW-leeftijd. Vanaf 2028 ligt die op 67 jaar en drie maanden en op dit moment is het maandelijkse bedrag € 1335,- bruto voor een alleenstaande;
- Heb je pensioen opgebouwd in dienstverband? Dan krijg je uit dit potje een maandelijks bedrag. De hoogte ervan verschilt per persoon.
- De derde variant betreft de oudedagsvoorziening die niet verplicht is en waar jij zelf verantwoordelijk voor bent. Hier zoomen we op in, want dit is de pensioenopbouw die relevant is voor jou.
Het pensioen voor zzp’ers = lijfrente
De meeste zzp’ers kiezen ervoor om via een lijfrente een pensioen op te bouwen. Het is ter aanvulling op je AOW zodat je later meer financiële ruimte hebt. Een lijfrente bestaat uit twee fases. Je begint met de opbouwfase waarbij je geld opzij zet voor je pensioen. Hoeveel en hoe vaak je geld in je lijfrente steekt, beslis je zelf. Na een bepaalde leeftijd laat je dit geld in delen uitkeren. Dit is de uitkeringsfase.
Er bestaan drie soorten lijfrentes:
- Een beleggingslijfrente
Je gaat een lijfrente aan bij een beleggingsinstelling en deze partij belegt je geld in aandelen en obligaties. Gaat alles goed dan stijgt je geld in waarde en dit is je rendement. Maar bedenk ook dat beleggen risico met zich meebrengt.
- Een spaarlijfrente of banksparen
Je steekt je geld in een lijfrente via een bank. Je geld staat voor een vooraf afgesproken periode vast en je ontvangt rente over je geld. Deze rente is meestal laag, maar het voordeel is dat je minder risico loopt in vergelijking met een beleggingslijfrente.
- Een lijfrenteverzekering
Ook bij een verzekeringsmaatschappij kun je een lijfrente aangaan. Je kunt zelfs kiezen voor een levenslange uitkering waarbij je lijfrente wordt uitgekeerd tot je overlijden. Ook als het geldpotje allang op is. Deze variant is overigens niet zo populair meer, omdat dit in het verleden vaak woekerpolissen bleken te zijn.
Financieel adviseur Martijn Smit van PensioenPlaza geeft aan dat je niet alleen een keuze moet maken over het type lijfrente, maar minstens zo belangrijk is het om stil te staan bij een overlijdensrisicoverzekering. ‘Dit is een onderwerp dat veel freelancers vergeten. Terwijl, vooral als je een partner en/of kinderen hebt, je hier niet van kunt zeggen dat je daar over een jaar mee begint.’
Nog een tip van Martijn: ‘Het is slim om te kiezen voor een beleggingsinstelling die doet aan lifecycle beleggen. Dit houdt in dat naarmate je pensioenleeftijd in zicht komt, zij minder beleggingsrisico nemen. Doe hier je voordeel mee, want juist met je pensioen wil je zo min mogelijk risico nemen.’
Drie voordelen van een lijfrente
- Je geld staat vast. Dus je spaart echt voor je oudedagsvoorziening en kunt er tussentijds niet bij.
- Je inleg is fiscaal aftrekbaar van de belastingdienst. Je betaalt belasting op het moment dat je je lijfrente laat uitkeren.
- Met een lijfrente betaal je minder belasting dan wanneer je je geld op een privé spaarrekening laat staan.
Ik kan toch ook zelf sparen?
Zelf iedere maand sparen is hoe dan ook verstandig. Handig voor periodes waarin je bijvoorbeeld minder werk hebt. Voor je pensioen kun je ook een aparte spaarrekening overwegen en het voordeel is dat je hier zelf volledig beschikking over hebt. Dit is natuurlijk meteen ook de valkuil, want heb je financieel een lastige periode dan kom je al snel in de verleiding om er geld vanaf te snoepen. Wat er ook bij komt kijken is dat de rente op spaarrekeningen laag of zelfs negatief is én je geld door inflatie automatisch minder waard wordt. Sparen is daarom zeker verstandig, maar vraag je wel af of het voor jou dé oplossing voor je pensioenopbouw is.
Pensioenfonds voor zzp
Heb je eerder in dienst een pensioen opgebouwd, dan kun je bij sommige pensioenfondsen of verzekeraars deze regeling vrijwillig voortzetten. Tot maximaal tien jaar na vertrek bij je werkgever is je inleg aftrekbaar van je belastingdienst. Wil je hier meer over weten, kun je het beste je pensioenfonds naar de mogelijkheden vragen.
De fiscale oudedagsreserve (FOR)
Weleens gehoord van de fiscale oudedagsreserve (FOR)? Ja? Dan mag je hem nu weer vergeten, want deze verdwijnt per 1 januari 2023. Het hele pensioenstelsel gaat op de schop en afschaffing van de FOR is hier onderdeel van. Met de FOR kon je een deel van je winst uit je onderneming apart zetten en bijvoorbeeld in een lijfrente steken. Belasting hierover betaal(de) je tijdens het uitkeren van dit geld.
Hoeveel geld moet je als zzp’er opzij zetten voor je pensioen?
‘Er is geen vuistregel voor het bedrag dat je periodiek opzij moet zetten voor je pensioen’, geeft adviseur Martijn aan. ‘Ga er vanuit dat je iedere week één dag werkt voor je pensioen. Nog een goede richtlijn is de berekening van de Belastingdienst die aangeeft wat je maximaal aan stortingen voor lijfrentes mag aftrekken. Wanneer jij altijd dit maximale bedrag in bijvoorbeeld een lijfrente steekt, weet je dat je een volwaardig pensioen opbouwt.’
Tip!
De Belastingdienst heeft een rekenhulp om uit te rekenen hoeveel jij maximaal mag aftrekken.
Soms heb je simpelweg het geld niet om opzij te zetten. ‘Dit is oké zolang een freelancer bewust is van de consequenties voor zijn of haar pensioen’, zegt Martijn. ‘Ik raad wel altijd aan om op een gegeven moment gewoon te beginnen. Je hoeft namelijk echt niet gelijk het maximale bedrag in te leggen.’
Vind je het lastig om een keuze te maken over je oudedagsvoorziening dan is het wellicht handig om een financieel adviseur in te schakelen. ‘Als adviseur bereken ik op basis van onder andere het AOW, het pensioen en een lijfrente hoeveel een freelancer later heeft om van rond te komen’, zegt Martijn hierover. ‘Vervolgens moet diegene zelf bepalen of dit genoeg is. Verwacht hij of zij meer geld nodig te hebben dan laat ik zien met welke financiële mogelijkheden dit gat aangevuld kan worden.’
Zzp’ers aan het woord over hun pensioen
Ferry Jainathsingh, interim senior online marketeer, 35 jaar
Ferry startte in 2019 als freelancer. Over zijn pensioen dacht hij toen nog niet na, dit begon eind 2020. ‘Achteraf gezien heb ik er spijt van dat ik niet eerder ben begonnen. Ik ben nu nog jong en kan veel werken en het is natuurlijk goed mogelijk dat hier een keer verandering in komt.’
Toen Ferry stilstond bij hoe de wereld er later uitziet en wat hij nodig heeft, startte hij met zijn pensioenopbouw. ‘Inmiddels beleg ik in aandelen en obligaties via een vermogensbeheerder. Samen bespraken we welk bedrag ik als pensioen voor ogen had en hoeveel ik maandelijks opzij kan zetten (€300, tot €500,- ). Uiteindelijk kwamen we tot een investeringsstrategie. Nu heb ik er weinig omkijken naar en weet ik tenminste dat mijn pensioen goed geregeld is.’
Ewout Wolff, interim online marketing manager, 58 jaar
Ewout draait al heel wat jaren mee als freelancer. Door zijn financiële achtergrond was hij al vroeg bewust van de noodzaak om een pensioen op te bouwen, maar maakt zich zorgen over de groep die hier niet mee bezig is.
‘Heel eerlijk? We vinden het moeilijk om ver vooruit te denken. Ik hoor zzp’ers tijdens gesprekken over het pensioen zeggen dat ze later in een tiny house gaan wonen, maar als je oud en krom bent beweeg je misschien wat minder soepel door zo’n krappe ruimte. Besef goed dat er ook voor je pensioen dingen kunnen gebeuren die niet altijd rooskleurig zijn en dan is het prettig om je financiën goed geregeld te hebben. ‘
Zelf begon Ewout na drie jaar freelancen met zijn pensioenopbouw. ‘Inmiddels zet ik meerdere financiële instrumenten in. Vanuit mijn bedrijf zet ik mijn omzet in voor het opbouwen van een lijfrentekapitaal. Daarnaast beleg ik mijn geld via een vermogensbeheerder en heeft mijn vrouw ook op dezelfde wijze haar pensioen op orde.’
Sanne Groot, freelance vormgever, 36
‘Onlangs zat ik bij een presentatie van een beleggingsinstelling. Toen besefte ik dat ik veel eerder had moeten beginnen aan mijn pensioenopbouw. Ze maakten pijnlijk duidelijk dat hoe later je begint met inleggen, hoe lager het bedrag van je pensioen. Achteraf heb ik spijt, maar ik ben blij dat ik nu tenminste de stap maak. Ik kies voor een beleggingslijfrente waar ik maandelijks een vast bedrag in steek. Afhankelijk van mijn financiële situatie kan ik altijd beslissen om meer of minder geld te investeren.’
Een verplicht pensioen: wel of geen goed idee?
Ewout beseft dat zijn mening controversieel is, maar hij ziet zeker voordeel in een verplicht pensioen. ‘Het voelt natuurlijk naar als je er bewust voor kiest om zelfstandige te zijn. Maar denk eens terug aan de tijd dat mensen tijdens dienstverband nog geen pensioen opbouwden en daarna op straat stonden. Het klinkt als een eng beeld, maar niet onrealistisch.’ Sanne sluit zich hierbij aan en trekt het zelfs nog wat verder: ‘Ik ben ook voorstander van een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering.’
Ferry wil over zijn eigen geld beschikken en daarom ziet hij niets in een verplicht pensioen míts je als zzp’er een marktconform uurtarief hebt. Voor zzp’ers in bijvoorbeeld de zorg- of de schoonmaaksector verwacht hij juist wel dat zo’n verplichting goed kan werken. ‘Bij deze groep is het uurtarief vaak niet toereikend. Zij moeten van weinig zien rond te komen en hebben niet de ruimte om stil te staan bij hun pensioen over dertig jaar. Uiteindelijk moeten we allemaal voor elkaar zorgen en als we daar pas over dertig bij stil staan, kost dit de maatschappij op een later moment veel geld.’
Meer weten? Dan hebben we hier enkele handige linkjes voor je:
Meer berichten
Als Interim Professional krijg je vaak te maken met last-minute opdrachten. Veel urgentie dus, waardoor je voor zo’n organisatie ...
De juiste interview-techniek is een belangrijk instrument voor een doortastend sollicitatiegesprek met een Interim Digital Professional. Met het stellen ...
Verwacht een totaal andere werkwijze dan je gewend bent. Op het begin voelt het struinen door Google Analytics 4 ...
